Duygudurum Bozukluğu Nedir?
Gün içinde neşe, hüzün, mutluluk, üzüntü, şaşkınlık, öfke vs. birçok farklı duygu hissedebiliriz. Bu duygular arasında da gelip gidebiliriz. Duygudurum bozukluğu ise kişinin duygusal durumunu ve hayatını etkileyen bir akıl sağlığı problemidir. Başına gelen durumlara veya oluşan şartlara abartılı, uzun süreli veya uygunsuz duygular içinde olma halidir. Duygudurumun uzun süre hüzün, üzüntü ve mutsuzluğa kaymasına depresyon, aşırı ve sebepsiz bir şekilde coşkunluk, neşe, mutluluk hali ise mani hali, bu iki duygudurumu arasında gidip gelmeye ise bipolar bozukluk adı verilmektedir.
Duygudurum Bozukluğu Neden Ortaya Çıkar?
Duygudurum bozukluğunun bireylerde gözükme sebepleri kişisel yaşantıya, genetik ve çevresel faktör sebebiyle değişkenlik içindedir. Ayrıca, bu bozukluğun bireylerde gözükmesinin ortak ve tek sebebi de bulunmamaktadır. Aile de duygudurum bozukluğu yaşamış akrabalar, travma, stres, büyük hayat değişlikleri, fiziksel hastalıklar, çeşitli kullanılan ilaçlara bağlı olarak gösterilen yan etki veya ilaç bağımlılığı bu hastalığa sebep olabilir.
Duygudurum Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Duygudurum bozukluğu belirtileri hastaya göre ve hastalığın çeşidine göre
(depresyon, mani, bipolar bozukluk vb.) değişkenlik göstermektedir.
- Uyku durumunda değişiklikler aşırı uyumama veya uzun süreli uykusuzluk
- İştahsızlık veya aşırı yeme
- Geleceğe karşı umutsuzluk ve kaygı
- Uzun süreli üzüntü ve mutsuz ruh hali
- Önceden zevk veren aktivite ve hobilerden zevk alamamak
- Ölüm ve intihar hakkında sık sık düşünme veya planlar kurma
- Konsantrasyon ve odaklanma problemleri
- Enerji eksikliği, aşırı ve sürekli hissedilen yorgunluk-halsizlik
Özellikle bipolar ve manik dönemde belirtiler değişiklikler gözükebilir;
- Hızlı konuşmak
- Enerji patlamaları hissetmek ve her şeyi yapabileceğini düşünmek
- Çok fazla para harcamak
- Uykusuzluk
- Sinir, huzursuzluk ve gergin hissetme
- Aşırı mutluluk ve neşe hali
Duygudurum Bozukluğu ile Nasıl Mücadele Edilir?
Duygudurum bozukluğuyla baş etme çalışan hastalar için en önemli tedavi aracı ilaçlar ve terapidir. İlaçlar hastalığa ve hastanın durumuna göre psikiyatrist tarafında belirlenmeli ve takibi sağlanmalıdır. Her hastalığa göre değişik ilaçlar kullanılmaktadır. Bunlardan başlıcaları; antidepresanlar, sakinleştiriciler, duygudurum düzenleyiciler ve antipsikotiklerdir.
Terapi süreci uzun, zahmetli ve masraflı bir yoldur. Fakat bu hastalıkarda hayati bir önem taşır. Uzun vadede hastayı ayağa kaldıran, yaşamaya tekrar başlamasını sağlayan ve hastalığın bireyin hayatının önüne geçmesini önleyen terapidir.
Terapinin uzman bir psikolog tarafından takip edilmesi gerekmektedir. Terapi her ne kadar uzman tarafından yapılsa da burda bütün bu olumlu etkileri sağlayacak kişi hastanın kendisidir.Hastalığın çeşidine göre birçok farklı terapi türü vardır.Bu terapi türü her hastaya veya hastalığa iyi gelmemektedir. Her ne kadar psikiyatristin yönlendirmesi çok önemli olsa da hasta kendi için iyi olanı deneme yanılma ile bulması da gerekmektedir. Terapi çeşitlerinin başlıcaları; bilişsel davranışçı terapi, diyalektik davranışçı terapi ve psikodinamik terapi vb. olarak devam etmektedir.
